Onbekend, Johann Friedrich Henkenhaf met zijn hond 1886

Onbekend, Johann Friedrich Henkenhaf met zijn hond 1886

Start carrière

Henkenhaf en Ebert beginnen hun carrière in Heidelberg. Zij ontmoeten elkaar aldaar en beginnen in 1875 samen een architectenbureau. Ze nemen een aantal bouwprojecten in Heidelberg en omgeving aan, waaronder een synagoge in Bruchsal. Al snel richten de architecten hun blik westwaarts, naar Nederland.

Onbekend, Friedrich Ebert 1901

Onbekend, Friedrich Ebert 1901

Nederland lonkt

In 1882 verhuizen de Duitse architecten naar Amsterdam. Henkenhaf en Ebert richten het architectenbureau op aan de Oude Brugsteeg 23. Ze beginnen met een aantal kleine bouwprojecten waaronder enkele woonhuizen en het ontwerp voor de biljartzaal voor het American hotel. Henkenhaf en Ebert breiden ook het café Krasnapolsky uit tot een hotel en weten dit project in sneltreinvaart af te ronden. In de afbeelding hieronder zie je de bouwtekening van de verbouwing.

J.F. Henkenhaf en F. Ebert, Goedgekeurde bouwtekening voor Hotel Krasnapolsky, 1882, Stadsarchief Amsterdam

J.F. Henkenhaf en F. Ebert, Goedgekeurde bouwtekening voor Hotel Krasnapolsky, 1882, Stadsarchief Amsterdam

Dan krijgen ze hun eerste grote project: de bouw van het Kurhaus in Scheveningen. Voor dit project verblijven de architecten tussen 1884 en 1886 vaak in Den Haag. Ze weten dit project succesvol af te ronden, ook nadat het bouwwerk in 1886 werd vernietigd door een felle brand. Henkenhaf en Ebert keren terug naar Amsterdam en beginnen daar hun eerste zelfstandige project.

Het Victoria Hotel

In 1883 heeft het Duitse duo de N.V. Victoria Hotel al opgericht. Henkenhaf en Ebert zijn dus niet alleen architecten, maar ook aandeelhouders van dit grote project. In 1889 beginnen ze aan de bouw. De aankoop van de twee panden aan het Damrak is echter niet meer nodig. Deze hebben ze zelf al aangekocht. Henkenhaf woont op Damrak 2 en het architectenbureau van de Duitse heren is verhuisd naar Damrak 3. Ze moeten dus hun eigen huizen slopen, maar het scheelt een hoop onderhandelen.

Herman Heijenbrock, Het Damrak bij avond met de lichtzuilen tijdens de Edison lichtweek 1929, Amsterdam Museum

Herman Heijenbrock, Het Damrak bij avond met de lichtzuilen tijdens de Edison lichtweek 1929, Amsterdam Museum

Ze kunnen echter niet weten dat twee huiseigenaren aan de Prins Hendrikkade dwars zullen gaan liggen. Na een bod van wel 46.000 gulden willen de eigenaren niet zwichten. Afijn, dan moet er maar om de twee huizen heen worden gebouwd. Maar ook de bouw verloopt niet zoals gepland.

Henkenhaf voor de rechter

Als ze beginnen met de bouw van het Victoria Hotel is Friedrich Ebert al teruggekeerd naar Heidelberg. Hier zet hij het architectenbureau voort dat zij daar samen met Henkenhafs broer Jakob hebben opgericht. Friedrich Henkenhaf staat er dus alleen voor bij de bouw van het hotel. Misschien dat hij de steun van zijn compagnon goed had kunnen gebruiken…

Onbekend, Johann Friedrich Henkenhaf 1886

Onbekend, Johann Friedrich Henkenhaf 1886

Drie maanden na de start van de bouw gaat het mis. Op 27 oktober 1889 stort een gemetselde boog in en raken twee arbeiders zwaargewond. Het voorval leidt tot een rechtszaak, waar Henkenhaf wordt beschuldigd van nalatigheid. Er worden twee dagen cel geëist, maar de Duitse architect wordt vrijgesproken. De hele kwestie zal hem echter niet in de koude kleren zijn gaan zitten.

Voltooiing

In 1890 is de feestelijke opening van het Victoria Hotel. Het heeft echter opstartproblemen en gaat in 1892 failliet. Het hotel weet een goede doorstart te maken zonder Henkenhaf. Die heeft het voorzitterschap van de N.V. Victoria Hotel overgedragen en is teruggekeerd naar Duitsland. Hij heeft dus niet kunnen zien hoe zijn Victoria Hotel uitgroeide tot een iconisch bouwwerk in Amsterdam.

 

Download de izi.TRAVEL app en loop de Publieke Werken stadswandeling. Zie een stukje Amsterdam dat Henkenhaf en Ebert hebben achtergelaten.