Johan Cruyff Foundation
Na een jarenlange betrokkenheid bij allerlei fondsenwervende activiteiten en na zijn actieve voetbalperiode wil Cruijff iets structureels doen en zorgen dat het geld dat met liefdadigheid wordt verdiend daadwerkelijk bij de juiste personen terecht komt. Het leidt tot de oprichting van de Johan Cruyff Foundation in 1997. Cruijff is daarmee één van de eerste (ex)sporters die zijn naam aan een eigen stichting verbindt en hier ook daadwerkelijk invulling aan wilt geven. Bijzondere aandacht van de stichting gaat uit naar gehandicapte en minder kansrijke jongeren.

Eén van de eerste projecten, die door de Johan Cruyff Foundation worden ondersteund, is het project Only Friends. Dit project is opgestart door Dennis Gebbink, vader van een zoon met een handicap. De doelstelling is het bevorderen van sportbeoefening door kinderen met een beperking. De Foundation is sindsdien druk bezig met het werven van sponsoren, geld en materiaal.

Trapveldjes in woonwijken
Naast de specifieke aandacht voor kinderen en jongeren met een handicap houdt de Foundation zich bezig met de aanleg voor zogeheten Cruyff Courts: trapveldjes in woonwijken ter bevordering van de sportiviteit onder de jeugd. De kinderen uit de buurt krijgen hiermee een veilige plek om te sporten en door samenwerking met de buurt, gemeente, scholen, bedrijfsleven en sportverenigingen hebben de Cruyff Courts ook een sociale functie in de wijk. De eerste Cruyff Court werd in 2003 aangelegd in Lelystad. In korte tijd komen daar meer bij. Ook buiten Nederland zijn courts aangelegd, bijvoorbeeld op de Antillen, in Zuid-Afrika, in Spanje en in Engeland.

Johan Cruyff University en College
Cruijff heeft zelf nooit een goede opleiding kunnen volgen; het ging alleen om voetbal. Maar hij ziet in dat educatie en sportbeoefening ook samen kunnen gaan. Als een sportcarrière mislukt of voorbij is, moeten sporters niet met lege handen staan. Daarom start hij twee sportopleidingen: de Johan Cruyff University, een hbo-opleiding, en de Johan Cruyff College op mbo-niveau. Aankomende topsporters combineren hier een opleiding met hun sportcarrière.